Praca w godzinach nocnych - wynagrodzenie, uciążliwość, regulacje
Praca w godzinach nocnych pojawia się na wielu stanowiskach. Najważniejsze informacje dotyczące wykonywania obowiązków poza standardowymi godzinami reguluje Kodeks pracy. Warto również pamiętać, że w przepisach wskazano, które osoby nie mogą wykonywać zadań w porze nocnej.
Praca w godzinach nocnych - regulacje
Zagadnienia związane z pracą w godzinach nocnych regulują przepisy Kodeksu pracy. Praca w porze nocnej dotyczy wykonywania obowiązków przez 8 godzin między godziną 21:00 a 7:00.
Za osobę pracującą w nocy uznaje się zatrudnionego, którego harmonogram uwzględnia minimum 3 godziny pracy w porze nocnej w każdej dobie albo co najmniej 1/4 czasu pracy w okresie rozliczeniowym przypada na porę nocną. Zgodnie z przepisami czas pracy w porze nocnej nie może być większy niż 8 godzin na dobę w sytuacji, gdy zatrudniony realizuje prace szczególnie niebezpieczne albo związane z dużym wysiłkiem fizycznym czy umysłowym.
Kodeks pracy wskazuje, że pracodawca powinien poinformować okręgowego inspektora pracy o zatrudnianiu pracowników pracujących w nocy na pisemny wniosek pracownika.
Dodatkowo w porze nocnej nie mogą pracować kobiety w ciąży, a także dzieci, które nie ukończyły 16 lat. Natomiast rodzice opiekujący się dzieckiem do lat 4 mogą pracować w porze nocnej wyłącznie jeżeli wyrażą na to zgodę.
Warto pamiętać, że naruszenie przez pracodawcę przepisów o czasie pracy, a także dotyczących uprawnień pracowników posiadających dzieci grozi karą grzywny wynoszącą do 30 000 zł.
Kiedy przysługuje dodatek za godziny nocne?
Zgodnie z przepisami pracownik wykonujący obowiązki w porze nocnej powinien otrzymać dodatek do wynagrodzenia. Do każdej godziny zrealizowanej nocą należy doliczyć 20 proc. stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Kodeks pracy przewiduje również sytuację, kiedy zatrudniony wykonuje obowiązki w godzinach nocnych w trybie stałym oraz poza zakładem pracy. We wskazanej sytuacji dodatek można zastąpić ryczałtem w wysokości odpowiadającej przewidywanemu wymiarowi pracy.
Czy praca w godzinach nocnych jest uciążliwa?
Za określenie wykazu prac uciążliwych odpowiada pracodawca po konsultacjach z zakładową organizacją związkową albo przedstawicielami pracowników. Pod uwagę należy również wziąć opinię lekarza nadzorującego opiekę zdrowotną. Duże znaczenie ma zapewnienie bezpieczeństwa oraz higieny pracy we wskazanych warunkach. Regulacje nie dotyczą sytuacji, gdy pracownik zarządza zakładem w imieniu pracodawcy, a także przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.
Uznanie pracy w godzinach nocnych za uciążliwą nie zależy wyłącznie od trybu oraz liczby godzin. Pod uwagę należy wziąć specyficzne warunki oraz parametry dotyczące danego stanowiska. Pracodawca w porozumieniu z innymi podmiotami ocenia stopnia negatywnego oddziaływania godzin nocnych na wysiłek intelektualny i fizyczny.
Popularne wpisy
Jak ocenić obciążenie psychiczne na stanowisku pracy?
Pracownik może być narażony na czynniki uciążliwe, czyli mające wpływ na spadek sprawności fizycznej oraz psychicznej. W ramach obciążenia psychicznego na stanowisku pracy wyróżnia się obciążenie umysłu, niedociążenie i przeciążenie percepcyjne, a także obciążenie emocjonalne występujące przede wszystkim w przypadku pracy umysłowej. Jak prawidłowo ocenić stopień obciążenia?
Jednoosobowa działalność gospodarcza a szkolenie BHP - czy jest wymagane?
Osoby planujące rozpoczęcie jednoosobowej działalności gospodarczej muszą spełnić określone wymagania i dopełnić wskazanych formalności. Forma pozwala sprawdzić się w roli przedsiębiorcy oraz przetestować wybrany pomysł na biznes. Co roku otwiera się nawet kilkaset tysięcy JDG. Czy przy prowadzeniu jednoosobowej działalności gospodarczej potrzebne jest szkolenie bhp?
Najważniejsze prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
W zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązki dotyczą nie tylko pracodawców, ale również pracowników. Decydując się na zatrudnienie należy zapewnić pracownikowi dostęp do szkolenia wstępnego z zakresu bhp jeszcze przed dopuszczeniem do pracy.
Kiedy i jak należy wypełnić statystyczną kartę wypadku?
Uzupełnienie statystycznej karty wypadku przy pracy należy do obowiązków pracodawcy. Od 1 stycznia 2023 r. dostępny jest nowy formularz zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2022 r. w sprawie statystycznej karty wypadku przy pracy.
Kontrola Państwowej Inspekcji Pracy - przebieg, kompetencje, wymagania
Państwowa Inspekcja Pracy to organ powołany do kontroli oraz nadzoru nad przestrzeganiem prawa pracy, a przede wszystkim obszaru bezpieczeństwa i higieny pracy. Warto pamiętać, że inspektor pracy nie musi uprzedzać pracodawcy o planowanej wizycie, a kontrola może odbyć się w dowolnym dniu o każdej porze.
Kto odpowiada za BHP przy pracy zdalnej?
Pandemia sprawiła, że praca zdalna na stałe wpisała się w rzeczywistość pracowników. Część zatrudnionych wykonuje obowiązki w pełni zdalnie, inni w trybie hybrydowym. Wraz z rosnącą popularnością pracy zdalnej pojawiła się konieczność regulacji najważniejszych kwestii. Kto odpowiada za BHP przy pracy zdalnej? Co powinien wiedzieć pracodawca o bezpieczeństwie i higieny pracy podczas tzw. home office?