Okresowe-BHP.pl Newsroom Czym są czynniki szkodliwe w miejscu pracy?
Czym są czynniki szkodliwe w miejscu pracy?

Czym są czynniki szkodliwe w miejscu pracy?

Czynniki oddziałujące na pracowników można podzielić na trzy podstawowe grupy - szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne. Wraz ze zmianami poziomu oddziaływania może zmienić się ich klasyfikacja. Pracodawca powinien skutecznie rozpoznać czynniki oraz wprowadzić kroki skupione na ich ograniczeniu albo eliminacji.

Czynniki szkodliwe - definicja i rodzaje

Czynniki szkodliwe definiowane są jako czynniki, których oddziaływanie może prowadzić lub prowadzi do schorzenia, traktowanego jako choroba zawodowa.

Państwowa Inspekcja Pracy dzieli czynniki szkodliwe na trzy podstawowe kategorie:

· czynniki fizyczne - hałas, hałas ultradźwiękowy, drgania mechaniczne/wibracja, mikroklimat, promieniowanie optyczne, pola i promieniowania elektromagnetyczne,

· czynniki chemiczne - substancje toksyczne, drażniące, uczulające, rakotwórcze mutagenne, upośledzające funkcje rozrodcze,

· czynniki biologiczne – makro- i mikroorganizmy roślinne oraz zwierzęce, tzn. bakterie, wirusy, grzyby, pierwotniaki.

Do często występujących można zaliczyć hałas (infradźwiękowy, słyszalny, ultradźwiękowy), pyły (drażniące, zwłókniające, kancerogenne, alergizujące) oraz czynniki rakotwórcze i czynniki mutagenne.

Czynniki szkodliwe - obowiązki pracodawcy

Ważnym obowiązkiem pracodawcy jest wskazanie czynników szkodliwych, a następnie rozpoznanie źródeł emisji, realizacja badań i pomiarów oraz warunków wykonywania pracy związanych z czynnikami.

Zgodnie z zaleceniami Państwowej Inspekcji Pracy pod uwagę należy wziąć rodzaj czynników oraz ich właściwości, procesy technologiczne i ich parametry, wyposażenie techniczne, w tym maszyny, urządzenia, instalacje i narzędzia, środki ochrony zbiorowej i dane dotyczące ich użytkowania, organizację pracy i sposób wykonywania pracy oraz rzeczywisty czas narażenia na oddziaływanie czynników szkodliwych dla zdrowia.

Pracodawca powinien również prowadzić m.in. konsultacje z pracownikami związane z zagadnieniami dotyczącymi np. rozpoznania czynników oraz wykonywania badań i pomiarów. Pracownicy muszą zostać poinformowani o aktualnych wynikach. Do zadań pracodawcy należy również prowadzenie rejestru czynników szkodliwych dotyczących stanowisk pracy zgodnie z dokumentem dołączonym do rozporządzenia, a udostępnionym przez PIP.

Częstotliwość wykonywania badań i pomiarów

Badania i pomiary czynników szkodliwych dla zdrowia należy przeprowadzić zawsze, kiedy

nastąpiły zmiany w wyposażeniu technicznym, w procesie technologicznym albo

w warunkach wykonywania pracy - jeżeli mogły mieć wpływ na zmianę poziomu czynnika.

Pracodawca musi pamiętać o regularnych pomiarach w przypadku:

· szkodliwego dla zdrowia czynnika chemicznego lub pyłu - co najmniej raz na 2 lata albo raz w roku w zależności od wyników ostatniego badania i pomiaru,

· czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym - co najmniej raz na 6 miesięcy albo raz na 3 miesiące w zależności od wyników ostatniego badania i pomiaru.

Pierwszy pomiar powinien zostać zrealizowany nie później niż w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia działalności.